Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΜΑΡΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ ΚΑΤΑΘΕΤΕΙ ΤΙΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Την Κωνσταντινούπολη τη γνωρίσαμε και την αγαπήσαμε συντροφιά με τη Μαρία Ζαχαράκη, τότε ανταποκρίτρια στην Τουρκία της τηλεόρασης του Alpha. Σήμερα την Μαρία Ζαχαράκη την γνωρίζουν οι περισσότεροι Έλληνες, μέσα από την τηλεόραση του Antenna και τις συνεχόμενες ανταποκρίσεις της από την Τουρκία. Η Τουρκία βρίσκεται στην καθημερινή ειδησεογραφία, μια και ο πρόεδρός της, Ταγίπ Ερντογάν, δεν σταματά να τροφοδοτεί με νέες ειδήσεις. Έτσι λοιπόν, όταν βρεθήκαμε και πάλι στην Κωνσταντινούπολη, δεν χάσαμε την ευκαιρία να καθίσουμε με τη Μαρία Ζαχαράκη, σε ένα παγκάκι, βλέποντας τον Βόσπορο και να συζητήσουμε μαζί της για τη δουλειά της.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟ
Ποια είναι η πιο δύσκολη κατάσταση που έχεις αντιμετωπίσει;
Να έχει σηκώσει το αυτοκίνητό μου ο γερανός, γιατί είχα παρκάρει παράνομα, και να αναρωτιέμαι μετά τι θα κάνω τώρα που μου το έκλεψαν! Είχα πάθει σοκ! Δεν γνώριζα ότι στην Τουρκία «σηκώνουν» τα αμάξια όταν παρκάρεις στο δρόμο, όταν ήρθα. Ούτε ταμπέλα υπάρχει φυσικά να σε ειδοποιεί, απλά, όπως μου είπε κάποτε ένας αστυνομικός, «μα στην Τουρκία είναι γνωστό ότι απαγορεύεται ΠΑΝΤΟΥ να παρκάρεις».
Έχεις αισθανθεί κάποια στιγμή ανασφάλεια;
Μόνο τον τελευταίο χρόνο, εξαιτίας της πολιτικής κατάστασης που επικρατεί και λόγω του επαγγέλματός μου (δημοσιογράφος), αισθάνθηκα κάποιου είδους ανασφάλεια.
Υπάρχει ελληνική κοινότητα στην Κωνσταντινούπολη; Κάνετε κάποια ιδιαίτερα πράγματα ή τόσα χρόνια έχεις ενσωματωθεί στην τουρκική κοινωνία;
Ναι, υπάρχει μία μικρή ελληνική κοινότητα εδώ. Ονομάζεται Hava Baba, δηλαδή «Αέρα Πατέρα», δημιουργήθηκε πριν από 11 χρόνια, όταν άρχισαν οι πρώτοι νέο-Έλληνες να εγκαθίστανται πάλι στην Κωνσταντινούπολη και την Τουρκία. Υπάρχει κάθε εβδομάδα συνάντηση στο καφέ του Σιδέρη, ενός Ελλαδίτη που ήρθε εδώ παντρεύτηκε, έκανε παιδιά και τώρα προσπαθεί να μάθει τους Τούρκους να πίνουν κρύο καφέ. Αλλά μάλλον θα του πάρει χρόνια… Διοργανώνουμε κι άλλες δραστηριότητες, χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν, Βοσποριάδες (βόλτες στο Βόσπορο με καράβι), πρωινά τις Κυριακές, «γεμιστά πάρτι» όταν τελειώνει το καλοκαίρι και ό,τι άλλο επιθυμεί η παρέα που μετράει περίπου 150 άτομα.
Με την τουρκική κοινωνία έχουμε αναγκαστικά ζυμωθεί, μιλάμε τη γλώσσα της χώρας, πηγαίνουμε στον Μπακάλη του μαχαλά, παρακολουθούμε τουρκική τηλεόραση, έχουμε φίλους Τούρκους που αγαπούν τους Έλληνες και τους ξένους και γενικότερα από ένα σημείο και μετά δεν φαίνονται οι διαφορές μας, που υπάρχουν βέβαια… Αλλά και με έναν συντοπίτη σου μπορείς να αισθανθείς διαφορές, δεν έχει σχέση η διαφορετική χώρα καμιά φορά. Δεν θα έλεγα ότι έχω ενσωματωθεί, όχι, μου λείπει η ποιότητα ζωής στην Ελλάδα, εδώ είναι μία μεγαλούπολη, που όλα πρέπει να γίνονται γρήγορα και πρόχειρα για να κινείται το σύστημα. Παρ’ όλα αυτά είναι ο τόπος μου τα τελευταία 11 χρόνια και έχω μάθει να ζω και να δουλεύω με τους δικούς μου ρυθμούς.
Ποιο γεγονός από αυτά που έχεις καλύψει μέχρι σήμερα θεωρείς σημαντικότερο;
Αναμφισβήτητα, την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016. Εκείνο το βράδυ έζησα πραγματικά την ιστορία μίας χώρας. Μετέδιδα ασταμάτητα, ενώ έξω άκουγα τα μαχητικά να «πετούν» sonic bombs κι εμείς να νομίζουμε ότι μας βομβαρδίζουν στα αλήθεια. Ένας πόλεμος πραγματικός! Ένα ρίγος!
Ποιες είναι οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ δημοσιογράφων από διάφορες χώρες και των ντόπιων;
Υπάρχουν αλλά κάπου χανόμαστε κιόλας, γιατί σε μία τέτοια μεγαλούπολη με χιλιάδες δημοσιογράφους από όλα τα μέρη του κόσμου, δεν είναι δυνατόν να γνωριστούμε και να διατηρούμε επαφές. Συνήθως με δημοσιογράφους της ίδιας της χώρας σου συνδέεσαι και για συναδελφικούς λόγους και για παρεΐστικους. Με τους ντόπιους επίσης δεν υπάρχει πολλή στενή συνεργασία, αλλά όταν βρισκόμαστε στο ίδιο ρεπορτάζ όλοι γινόμαστε συνάδελφοι και βοηθάμε φυσικά.
Τι θα αποχωριζόσουνα πιο δύσκολα από την Κωνσταντινούπολη;
Δεν το έχω σκεφτεί, γιατί δεν έχω βρεθεί για μεγάλο διάστημα μακριά από την Κωνσταντινούπολη, ώστε να ανακαλύψω τι θα μου έλειπε περισσότερο. Σίγουρα όμως τον παστουρμά, τον κουλουρά της γωνίας, την καλή διάθεση να σε εξυπηρετήσουν παντού και πάντα….
Παλιά υπήρχαν πολλοί Έλληνες ανταποκριτές. Σήμερα με την κακή οικονομική κατάσταση των Μέσων Επικοινωνίας στην Ελλάδα, υπάρχουν άλλοι Έλληνες μόνιμοι ανταποκριτές στην Τουρκία;
Δυστυχώς είμαστε ελάχιστοι πλέον, μετριόμαστε στα δάχτυλα του ενός χεριού. Και οι οικονομικές απολαβές δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν. Η κρίση μας άγγιξε πιο πολύ εδώ εμάς τους ανταποκριτές από ό,τι τους δημοσιογράφους στην Ελλάδα, θεωρηθήκαμε είδος πολυτελείας και όσοι μείναμε, μείναμε ακόμη και με δικό μας κόστος. Είναι πολύ δύσκολη η κατάσταση ενός Έλληνα ανταποκριτή πλέον στην Τουρκία.
Θεωρείς ότι για να υπάρχουν αξιόπιστες ειδήσεις είναι απαραίτητοι οι ανταποκριτές; Πώς μπορεί να καλυφθεί ένα Μέσο που δεν έχει;
Ναι! Με βεβαιότητα! Όχι μόνο για να «ευλογήσω τα γένια μου», αλλά ένας ανταποκριτής μπορεί να οσμίζεται! Οσμίζεται αλλιώς την είδηση και την κατάσταση της χώρας από την οποία μεταδίδει. Ασχολιόμουν με την Τουρκία και την επικαιρότητά της και πριν έρθω στην Τουρκία ως ανταποκρίτρια και ξέρω τη διαφορά του να διαβάζω τις ειδήσεις από τα πρακτορεία και το ίντερνετ εκεί και να οσμίζομαι την ατμόσφαιρα εδώ, στη γειτονιά, στο εμπορικό κέντρο, στην παρέα με τους φίλους.
Οι απολαβές είναι ικανοποιητικές σχετικά με την εργασία σου;
Next question…
Θα μπορούσες να δουλέψεις σε ένα τουρκικό Μέσο Ενημέρωσης;
Δυστυχώς όχι. Ούτε το επίπεδο της γλώσσας θα μου το επέτρεπαν, αλλά ούτε και η… εθνικότητά μου.
Ο Ερντογάν φροντίζει να κρατάει τους δημοσιογράφους διαρκώς απασχολημένους. Έχεις κάτι να σχολιάσεις σχετικά με τις τελευταίες ειδήσεις από Τουρκία;
Πάρα πολλά, από πού να αρχίσω;;; (γέλια). Κάθε τι που λέει, γίνεται είδηση, κάτι που παλαιότερα δεν συνέβαινε. Έχει καταφέρει να ανεβάσει τον πήχη της πολιτικής επικαιρότητας στην Τουρκία πολύ ψηλά. Η πολιτική συζήτηση εδώ στην Τουρκία είναι καθημερινή, όχι μόνο στα ΜΜΕ, αλλά στις κουβέντες των ανθρώπων μεταξύ τους.
Η τελευταία εξέλιξη είναι οι πρόωρες εκλογές που προκήρυξε ο Ερντογάν, προκειμένου να πάρει στα χέρια του όλες τις εξουσίες. Παράλληλα όμως επειδή έχει αρχίσει και μία φυσιολογική φθορά μετά από μία διακυβέρνηση 15 χρόνων, όλοι βλέπουν αυτές τις εκλογές και ως στοίχημα, πόσο θα αντέξει ο ίδιος άνθρωπος στην ίδια καρέκλα πάνω από μία δεκαετία; Ο εθνικισμός και ο συντηρητισμός έχουν ανέβει κατακόρυφα! Υπάρχει ένας φόβος αναμφισβήτητα να το «παίξεις» μοντέρνος ή αθυρόστομος. Δεν έχεις το δικαίωμα.
Ο εθνικισμός ενισχύεται για ψηφοθηρικούς λόγους, ο ηθικός συντηρητισμός επιβάλλεται από θρησκευτικούς λόγους αλλά και από την ανάγκη ελέγχου μίας τέτοιας πολυεθνούς κοινωνίας, γιατί αλλιώς… χάθηκε η μπάλα.
Τι νιώθεις όταν κάθεσαι σε παγκάκι και κοιτάς τον Βόσπορο;
Αναπόληση! Ηρεμώ και σκέφτομαι όμορφες στιγμές. Σε ηρεμεί και παράλληλα σε κάνει να νοιώθεις ότι είσαι σε μία από τις σημαντικότερες πόλεις του κόσμου. Από αυτές που έχουν αφήσει σφραγίδα και συνεχίζουν να την αφήνουν.
Η Πόλη είναι πάρα πολύ ζωντανή. Η Πόλη έχει τόσες αντιθέσεις και μόνο ο Βόσπορος μπορεί να ηρεμήσει το μυαλό σου και τη διάθεσή σου.
Η Μαρία Ζαχαράκη σπούδασε στη Νομική Σχολή της Αθήνας (τμήμα νομικό) και μιλάει 5 γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, τουρκικά, ρωσικά, σερβικά). Ασχολείται με τη δημοσιογραφία από το 1999 και στα 19 χρόνια εργασίας της έχει δουλέψει σε δεκάδες ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Ξεκίνησε από το Κανάλι 5, στη συνέχεια εργάστηκε στο ραδιόφωνο του ALPHA 9,89, μεταπήδησε στην τηλεόραση του ALPHA όταν της προτάθηκε να γίνει η ανταποκρίτρια του καναλιού στην Τουρκία και τα τελευταία 7 χρόνια εργάζεται ως ανταποκρίτρια του τηλεοπτικού σταθμού ANTENNA TV. Συνεργάστηκε για δύο χρόνια με την εφημερίδα REAL NEWS, καθώς και με άλλες εφημερίδες, ενώ παράλληλα είναι ανταποκρίτρια του κυπριακού καναλιού ΣΙΓΜΑ TV. Παράλληλα έχει εργαστεί και για διάφορα άλλα μέσα στην Ελλάδα ως freelancer δημοσιογράφος, όπως: περιοδικά, οικονομικές ιστοσελίδες, εβδομαδιαίες εφημερίδες και άλλα.
