Ουσιαστική η αξία του τοπικού Τύπου

Ο Φραντσέσκο Βιανέλλο κερνάει καπουτσίνο με κανέλα

Με αφορμή μια ημερίδα που έγινε πρόσφατα στη Λάρισα με θέμα τον περιφερειακό τύπο, αλλά και ένα ακόμη έναυσμα που θα αποκαλύψω στη συνέχεια, έπιασα τον εαυτό μου να κάνω μερικές σκέψεις πάνω στο θέμα αυτό, χωρίς να έχω οποιαδήποτε σχετική ιδιότητα, παρά μόνο μια μακρά συνεργασία -ως απλός πολίτης- με την ιστορική τοπική εφημερίδα «Κηφισιά» και  έναν πλέον συναισθηματικό δεσμό με τους ανθρώπους της, τους εκδότες και τον φίλο αλησμόνητο Μιχάλη Τράνακα τη στήλη του οποίου ανέλαβα να συνεχίσω.

Εν συντομία, ο τοπικός Τύπος μου προσφέρει την πολύτιμη ευκαιρία να εκφράσω τη γνώμη μου και να μάθω τη γνώμη άλλων συμπολιτών μου. Μέσω του ενημερώνομαι για αυτά που συμβαίνουν στην πόλη μου. Μια τοπική εφημερίδα ανήκει στους αναγνώστες και όποιος την εκδίδει πρέπει να έχει τη συνείδηση ότι αυτή αποτελεί τη βάση για την ελεύθερη διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης  και συνεπώς του δημοκρατικού, πλουραλιστικού συστήματος.Κάθομαι με την κυρία Ουρανία Παρδάλη, επί πολλά χρόνια συνεργάτη της εφημερίδας αυτής, μπροστά σε καπουτσίνο με κανέλα.

Κουβεντιάζοντας μαζί της μου έρχονται στο νου λόγια του Ρώσου συγγραφέα Λ. Τολστόι: «Όποιος ξέρει να διηγηθεί το χωριό του, είναι ικανός να διηγείται τον κόσμο». Πράγματι η κ. Παρδάλη είναι γνωστή στην Κηφισιά για τις ζωντανές λεπτομερείς περιγραφές της παλαιάς Κηφισιάς. Και τις γράφει με ένα τρόπο τόσο γλυκό που το γράψιμό της υπερβαίνει τα όρια της πόλης.

– Φραντσέσκο, μου φθάνει να διηγηθώ το χωριό μου όπως ήταν παλιά.

– Δηλαδή,  νοσταλγία;

– Δεν θα το έλεγα γιατί μαθαίνοντας κανείς το παρελθόν, καταλαβαίνει καλύτερα τι γίνεται στο παρόν, τα προβλήματα του τόπου  όπου ζει. Περιγράφω τον τρόπο ζωής, τις συνήθειες και τις συμπεριφορές  της τότε  οργανωμένης τοπικής κοινωνίας  όπως επίσης  και τα πνευματικά και υλικά δημιουργήματά της και πιστεύω ότι αναβιώνοντας την παλιά ζωή της Κηφισιάς συμβάλλω και εγώ, με το δικό μου τρόπο,  στην κοινωνική  ωρίμανση των σημερινών νέων συμπολιτών μου στον τόπο που ζουν.

– Έχετε γράψει μόνο για την παλαιά εποχή;

– Υπάρχουν και δικά μου άρθρα για τα λάθη που γίνονται σήμερα.

– Σας ακούσανε;

– Δεν έχω βεβαίως την αυταπάτη ούτε την απαίτηση  να «ανοίξουν» πρωί πρωί οι Αρχές την  τοπική εφημερίδα και να στρωθούν στη δουλειά για να λύσουν τα ζητήματα που προβάλλω.  Αλλά σίγουρα είμαι πεπεισμένη ότι δίνω τη δική μου συμβολή για περισσότερη συνειδητοποίηση των σημερινών κατοίκων. Αυτό μου είναι αρκετό.

Με την κ. Παρδάλη γνωριστήκαμε τα τελευταία χρόνια χάρη στην εφημερίδα αυτή, η οποία εκτός του να εκπληρώνει  το βασικό καθήκον μιας δημοκρατίας που είναι να πληροφορεί,  παροτρύνει τους αναγνώστες της, όπως και στη δική μας περίπτωση, σε δράση και επιδιώκει να αναπτυχθεί μια τοπική σκέψη, μια τοπική ταυτότητα.Προτίμησα αυτό το απλό τρόπο αντί για βαρύγδουπες κουβέντες περί «Δημοκρατίας και Τοπικού Τύπου» μήπως καταλάβουν οι Δημοτικές Αρχές ότι ενισχύοντας τον τοπικό τύπο ενισχύουν και την ελεύθερη, ουσιαστική συμμετοχή δημοτών στις επιλογές και τις αποφάσεις τους. Δεν φθάνει να ακούσουν τη γνώμη των κατοίκων στις συνοικιακές συνελεύσεις ή στα τοπικά συμβούλια. Όπως βρίσκουν κονδύλια για τη λειτουργία της ιστοσελίδας του Δήμου (χρήματα που δεν είναι δικά τους, αλλά όλων μας) με την οποία  προβάλλουν τα έργα τους, μπορούν να βρουν κονδύλια για ενίσχυση του τοπικού τύπου.

Πιστεύω εν τέλει ότι ο τοπικός Τύπος δεν είναι μόνο ένα μέσο πληροφόρησης. Αποτελεί αντιθέτως ένα γερό στήριγμα στη ζωή μιας τοπικής κοινωνίας, μια βοήθεια για να αξιοποιηθεί αυτό που υπάρχει και ένα κίνητρο για να πάμε πάντα μπροστά.  Για αυτό το λόγο είναι σκόπιμο, για να μην πω αναγκαίο, να τεθούν οι προϋποθέσεις για να μπορούν οι τοπικές εφημερίδες να συνεχίσουν να επιτελούν το ρόλο τους, γιατί πρόκειται για μια πολύτιμη υπηρεσία για όλους, χωρίς την οποία όλοι θα γινόμαστε λίγο πιο φτωχοί, με ένα εργαλείο λιγότερο για να καταλάβουμε αυτό που συμβαίνει και για να χτίσουμε το μέλλον μας.

Όμως, προσοχή, κι εδώ έρχεται το δεύτερο έναυσμα για το σημερινό μου θέμα. Τελευταία διάβασα το βιβλίο «Πλέκοντας ίχνη» (Εκδόσεις Κέδρος), ένα αστυνομικό μυθιστόρημα που μου πρόσφερε η ίδια η συγγραφέας. Ομολογώ ότι πρώτη φορά διαβάζω στα ελληνικά ένα τέτοιου είδους βιβλίο. Συνήθως αυτά τα μυθιστορήματα έχουν έναν γρήγορο ρυθμό, που δεν είμαι σε θέση να παρακολουθήσω και μερικές φορές χάνομαι στην πλοκή,  διαβάζοντάς αργά αργά. Η ιστορία εξελίσσεται στη σημερινή Αθήνα, με όλα τα προβλήματα της κρίσης που βιώνουμε όλοι.  Η πρωταγωνίστρια είναι δημοσιογράφος και, μεταξύ άλλων μιλάει για τη διαφθορά στους Δήμους και για τη διαπλοκή Δημοτικών Αρχών – Τοπικού Τύπου. Σε κάποιο σημείο αναφέρει: «Τον Τοπικό Τύπο διαβάζουν και άνθρωποι που δεν αγοράζουν γενικά εφημερίδες. Τους ενδιαφέρει περισσότερο γιατί γράφει για πρόσωπα που γνωρίζουν».

Και είναι αλήθεια. Οι αναγνώστες του δεν έχουν ανάγκη για προπαγάνδα, η τοπική εφημερίδα τους συνδέει με την πόλη ή το χωριό τους, δεν τη χρειάζονται για να τους πείσει πολιτικά.