Πας να ψωνίσεις παπούτσια στο μαγαζί που μέχρι χτες έβρισκες παπούτσια, σήμερα όμως διαθέτει χαλιά, μεθαύριο στρώματα και λίγο αργότερα βρίσκεις κάποιο γραφείο που προωθεί μια καινούργια εταιρία ρεύματος ή κινητής τηλεφωνίας. Λίγα είναι τα μαγαζιά στον Δήμο μας, που παραμένουν σταθερά, διαθέτοντας το ίδιο εμπόρευμα και εξυπηρετώντας περίπου το ίδιο κοινό για χρόνια. Πολλά τα άδεια μαγαζιά, μερικά περιμένουν να γνωρίσουν μια μικρή περίοδο άνθησης σε περίπτωση που μετατραπούν σε εκλογικά κέντρα. Και μετά;
Υπάρχει ζωή για τον εμπορικό κόσμο όχι μετά αλλά κατά τη διάρκεια της κρίσης; Τη γνώμη των ειδικών θελήσαμε κι έτσι απευθυνθήκαμε στους εμπορικούς συλλόγους Κηφισιάς και Ν. Ερυθραίας. Με τον πρόεδρο του Συλλόγου Ν. Ερυθραίας, Δημήτρη Φαφαλιό, βρεθήκαμε στο μαγαζί του. Με τον πρόεδρο της Κηφισιάς, Μάρκο Πανέττα καθίσαμε στο παγκάκι μέσα στον εμπορικό ιστό της πόλης, γωνία Δροσίνη και Κασσαβέτη. Η βροχή όμως που δεν άργησε να μας πιάσει, μας οδήγησε στο δικό μας γραφείο.
Δυνατός ο Εμπορικός Σύλλογος της Κηφισιάς, μέλος της ΕΣΕΕ, Εθνικής Συνομοσπονδίας Εθνικού Εμπορίου και της Ομοσοπονδίας Αττικής, πρόσφατα εξέλεξε το νέο του Διοικητικό Συμβούλιο με πρόεδρο τον Μάρκο Πανέττα. Έναν δυναμικό επιχειρηματία στον τομέα εισαγωγής και εμπορία κρασιών, ο οποίος είχε υπάρξει και στο παρελθόν πρόεδρος, ενώ σήμερα είναι και μέλος του Δ.Σ. του ΕΒΕΑ Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Νέο Διοικητικό Συμβούλιο λοιπόν με πολλά σχέδια για να τονώσουν και πάλι την αγορά της πόλης, για να ξεφύγουμε λίγο από τα “λόγια της κρίσης”. 
– Κινείται η αγορά της Κηφισιάς στις φετινές εκπτώσεις;
Τα περισσότερα μαγαζιά βρίσκονται είτε σταθερά χαμηλά, είτε 20% κάτω σε σχέση με πέρυσι. Όπου πέρυσι βρίσκονταν περίπου 20% χειρότερα από πρόπερσι. Εδώ και πέντε χρόνια, υπάρχει συνέχεια πτώση περίπου του 20% και για λίγα χρόνια πιο πριν υπήρχε και πάλι πτώση του 10%. Συνολικά από την αρχή της κρίσης η πτώση είναι πάνω από 70%.
– Πού θεωρείς ότι οφείλεται αυτό;
Ουσιαστικά στη μείωση της αγοραστικής δύναμης του κοινού, η οποία προέρχεται και από την υπερβολική αύξηση της φορολογίας. Η αγορά δεν αντέχει άλλο. Ο καταναλωτής δεν αντέχει άλλο. Τα λεγόμενα χρήματα κάτω από τα στρώματα τελείωσαν.
– Πώς τα βγάζει πέρα ένα μαγαζί σήμερα;
Δεν τα βγάζει πέρα. Ουσιαστικά δεν αξίζει τον κόπο να κρατάς μαγαζί. Μείωση πελατών, φορολογία που ξεπερνάει το 70%.
– Η σχέση επιχειρηματιών με τράπεζες;
Όλη η αγορά υποφέρει. Εμπιστοσύνη στις τράπεζες δεν υπάρχει. Πάλι για ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών μιλάνε. Με το θέμα των κόκκινων δανείων δεν έχει γίνει τίποτα. Οι επιχειρηματίες βρίσκονται εγκλωβισμένοι. Κάνουν business plan προκειμένου να διευθετήσουν τα δάνειά τους στις τράπεζες, πάλι όμως δεν μπορούν να τα εξοφλήσουν. Οι τράπεζες βρίσκονται στο δίλημμα να παίρνουν ό,τι τους δίνουν ή να κατασχέσουν τις επιχειρήσεις. Να τις κατασχέσουν όμως να τις κάνουν τι; Ποιος θα τις δουλέψει; Ποιος θα θέλει να τις αγοράσει; Απλώς διαιωνίζεται μια κατάσταση.
– Τα μαγαζιά ψυχαγωγίας όμως στην πόλης μας είναι γεμάτα.
Όχι όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Δεν βγαίνουν τα έξοδα με γεμάτο το μαγαζί από Παρασκευή μέχρι Κυριακή. Είναι θέμα επιβίωσης καμιά φορά να μην κόβονται και όλες οι αποδείξεις. Κάποιοι βέβαια κόβουν τα πάντα. Σωστοί όμως έλεγχοι, όπως θα έπρεπε να γίνονται δεν γίνονται.
– Παλιότερα τα ενοίκια στην εμπορική ζώνη της Κηφισιάς ήταν από τα ακριβότερα. Ισχύει το ίδιο σήμερα;
Τα ενοίκια έχουν πέσει και για αυτό δεν υπάρχουν τόσα μαγαζιά κλειστά όπως πριν λίγο καιρό. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις ιδιοκτητών που τα κρατάνε σταθερά. Είναι αυτοί που συνήθως έχουν περιουσία και δεν τους νοιάζει να μείνει ξενοίκιαστο αν είναι να μην πάρουν το νοίκι που θέλουν. Υπάρχουν και οι άλλοι που έχουν μόνο ένα μαγαζί , το οποίο αν μείνει ξενοίκιαστο θα τους επιβαρύνει και με τον ΕΝΦΙΑ, οπότε το νοικιάζουν ουσιαστικά για να καλύπτουν τα έξοδα του ακινήτου.
– Η αγορά της Κηφισιάς είχε όμως γνωρίσει ήδη κρίση με τα μεγάλα εμπορικά κέντρα που είχαν δημιουργηθεί στο Μαρούσι.
Σίγουρα τα εμπορικά κέντρα δημιούργησαν πρόβλημα, το μεγάλο όμως πρόβλημα στην αγορά της Κηφισιάς δημιουργήθηκε το 2009, με την ανάπλαση του εμπορικού κέντρου, όπου καταργήθηκαν περίπου 400 θέσει στάθμευσης. Στόχος ήταν να παρκάρει ο κόσμος στο υπόγειο πάρκινγκ Platanos, μια ιδέα που δεν λειτούργησε. Το φταίξιμο δεν βαρύνει την εταιρία αλλά φταίει η νοοτροπία των καταναλωτών που αρνούνται να περπατήσουν 200 μέτρα. Για να πας όμως στο πάρκινγκ εξαρτάται και από την κατηγορία των καταστημάτων που θέλεις να επισκεφτείς. Δεν θα πληρώσεις 5 ευρώ στάθμευση για να πάρεις ένα γιαούρτι των 2 ευρώ. Αν θέλεις να δώσεις τα ρούχα σου στο καθαριστήριο, θέλεις να μπορείς να παρκάρεις απέξω. Υπάρχουν καταστήματα που αναγκάστηκαν σε κλείσιμο, ακριβώς επειδή δεν μπορούσε κάποιος να σταματήσεις απέξω ούτε για λίγα λεπτά.
Θυμάμαι που όταν είχαν πρωτογίνει τα έργα, παραπονιούνται οι κάτοικοι από το Κεφαλάρι, επειδή πάρκαρε ο κόσμος έξω από τα σπίτια τους για να πάει στην αγορά στην Κηφισιά. Το πρόβλημα του παρκαρίσματος είχε μεταφερθεί και εκεί.
Σήμερα επεξεργαζόμαστε μια ιδέα είναι να γίνουν συνεργασίες του συλλόγου με τους ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης, με χαμηλότερες χρεώσεις στο πάρκινγκ για όσους ψωνίζουν από τα συνεργαζόμενα καταστήματα.
– Υπάρχουν σχέδια για να τονωθεί η αγορά;
Από τον Δεκέμβριο που εκλεχτήκαμε προσπαθούμε να ξεκινήσουμε δράσεις για να τονώσουμε την αγορά. Ένα σχέδιο είναι να προσπαθήσουμε να φέρουμε πίσω στην Κηφισιά τα μεγάλα brands, όπως Lui Vitton και Cucci. Ονόματα που θα τραβήξουν πίσω στην αγορά μας κάποιον κόσμο. Επίσης στοχεύουμε σε συνεχόμενες ενέργειες, events happenings για να τονώσουμε την κίνηση. Για του Αγ. Βαλεντίνου για παράδειγμα πάνω από 50 καταστήματα προσφέρονται να δώσουν δώρα που κερδίζουν οι καταναλωτές με συγκεκριμένη διαδικασία. Η Κηφισιά διαθέτει έναν ρομαντισμό σαν πόλη, που μπορούμε να εκμεταλλευτούμε και εμπορικά.
Άλλη ιδέα είναι να συνεργαστούμε με την Ανθοκομική Έκθεση. Έρχεται τόσος κόσμος για την έκθεση αλλά πολλοί λίγοι καταλήγουν και στην αγορά της πόλης. Στοχεύουμε σε ενέργειες για να κρατήσουμε τον επισκέπτη. Θέλουμε να ταυτίσουμε την άνοιξη με την Κηφισιά. Σκοπεύουμε σε μια μεγάλη επίδειξη μόδας, με καταστήματα από τον Δήμο μας. Σε μια Fashion Week που θα καθιερωθεί να γίνεται μετά την Ανθοκομική Έκθεση. Υπάρχουν πολλά καταστήματα με ρούχα, υποδήματα, κοσμήματα. Είναι μια δράση που δένει απολύτως με το Άλσος της Κηφισιάς.
– Βοήθησαν τον εμπορικό κόσμο οι χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου;
Βοήθησαν πάρα πολύ. Ιδιαίτερα πετυχημένη θεωρώ την εκδήλωση με τη Βίσση. Κράτησε πολύ κόσμο και για πολύ ώρα. Είδα κόσμο ενθουσιασμένο και αυτό φάνηκε στην πορεία και στις εισπράξεις των μαγαζιών.
Θα μπορούσαν να καθιερωθούν όλο τον χρόνο παρόμοιες εκδηλώσεις που θα κρατούσαν τον κόσμο στον εμπορικό ιστό της πόλης. Κάθε Πέμπτη για παράδειγμα, κάτι να γίνεται. Θα ήταν όμορφο να κλείνει για λίγο μέρος της Λεβίδου, να στήνονται δύο μπασκέτες και να έρθουν τα παιδιά από το Γυμνάσιο και το Λύκειο να παίξουν. Να έρθουν να τους δουν, οι γονείς τους, οι συμμαθητές τους, οι φίλοι τους.
– Άλλες δράσεις που σκέφτεστε;
Έχουμε ήδη ξεκινήσει σε συνεργασία με τον Δήμο και θα βγει σύντομα δυνατά στο διαδίκτυο μια ηλεκτρονική εφαρμογή όπου τα μαγαζιά θα ανεβάζουν τις προσφορές τους, θα υπάρχουν δώρα και κουπόνια για τον καταναλωτή. Έγινε ήδη μια παρουσίαση τον Νοέμβριο και τώρα το βελτιώνουμε.
Θέλουμε να κάνουμε πρωτοποριακά πράγματα. Συζητάμε με τη δημοτική σύμβουλο Ευγενία Παπαδήμα για μια συναυλία που θα αφήσει εποχή στον Άγιο Δημήτριο. Είχε γίνει μία παρόμοια στη Μητρόπολη στην Αθήνα και ήταν πραγματικά μαγευτική.
– Θεωρείς ακριβή σε σχέση με άλλες περιοχές την αγορά της Κηφισιάς;
Έχει τελειώσει εδώ και πολλά χρόνια η νοοτροπία των ακριβών κηφισιώτικων καταστημάτων. Υπάρχει ένα μαγαζί με είδη για το σπίτι όπου βρίσκεις πράγματα πιο φτηνά από το jumbo. Στην Κηφισιά μπορείς να βρεις πολύ φτηνά πράγματα.
– Πώς βλέπεις τους ποδηλατόδρομους της πόλης;
Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να χρησιμοποιηθούν από κανένα ποδήλατο ή πατίνι. Τόσα λεφτά ξοδεύτηκαν. Έχουμε ήδη συζητήσει με δύο εταιρίες με ποδήλατα και πατίνια, ώστε να υπάρχουν σε κεντρικά σημεία παρκαρισμένα. Ο επισκέπτης με μια απλή εφαρμογή στο κινητό του θα μπορεί να παίρνει κάποιο, να κάνει τη βόλτα του και να το επιστέφει σε σημείο που θα τον βολεύει. Ποδήλατα και πατίνια θα διαθέτουν Gps, ώστε να είναι πιο εύχρηστα και να μην χάνονται.
– Τι πιστεύεις για τα τωρινά έργα της αντικατάστασης των κυβόλιθων;
Είναι κάτι που έπρεπε να είχε γίνει και άργησε κιόλας. Βέβαια τώρα μας τα χαλάει και ο καιρός αλλά πιστεύω ότι μέσα σε ένα εξάμηνο θα έχει ολοκληρωθεί.
– Ένας άνθρωπος με κινητικά προβλήματα θεωρείς ότι μπορεί να ψωνίσει στα καταστήματα της πόλης;
Η Κηφισιά είναι πολύ φιλική προς ΑΜΕΑ και ας μην τα φορτώνουμε όλα στο κράτος και στη Δημοτική Αρχή. Νομίζω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε από τον εαυτό μας. Το κράτος δημιουργεί την υποδομή αλλά εμείς παρκάρουμε στη ράμπα. Γενικά στα περισσότερα καταστήματα η πρόσβαση ατόμων με κινητικά προβλήματα είναι άνετη.
– Η Δημοτική Αρχή προσπαθεί να περιορίσει πολύ τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ποια η γνώμη σου για αυτό.
Στην Ελλάδα είμαστε πολύ πίσω στη διαχείριση καταστημάτων εστίασης. Χρειάζεται σωστός προγραμματισμός. Απαιτείται καταγραφή των καταστημάτων ανά κατηγορία, ανά δρόμο, κάτι που είχα προτείνει και στο παρελθόν αλλά δεν υπάρχει διάθεση για κάτι τέτοιο. Έτσι όταν κάποιος επιχειρηματίας θέλει να έρθει στην πόλη μας να ανοίξει εστιατόρια, να μπορεί να ενημερωθεί για το πού επιτρέπεται. Με τον τρόπο αυτό θα προστατευόταν και ο πολίτης από την όχληση και η επιχειρηματικότητα. Η πίτα είναι συγκεκριμένη, όσο πιο μικρά κομμάτια την κόψεις, κάποιοι δεν θα αντέξουν.
Είναι λίγο παράλογο που υπάρχουν τόσα άδεια καταστήματα στην Πιάτσα Μελά. Υπάρχει λόγος να είναι άδεια; Θα έπρεπε να είναι φουλ από καταστήματα εστίασης. Κανείς δεν ενοχλείται εκεί. Είναι καλό να είναι συγκεντρωμένα τα καταστήματα και μάλιστα ακριβώς απέναντι από ένα μεγάλο πάρκινγκ. Ο λόγος που έχει τόσο κόσμο το Mall είναι ότι έχει έναν ολόκληρο όροφο, αλλά μόνο έναν, μόνο με εστίαση.
– Τώρα που ενώθηκε η Κηφισιά με τη Ν. Ερυθραία ως Δήμος υπάρχει περίπτωση να ενωθούν και οι εμπορικοί σύλλογοι;
Θεωρήσαμε σωστό να μη γίνουμε ένα. Η αγορά της Ν. Ερυθραίας είναι διαφορετική από την αγορά της Κηφισιάς, αντιμετωπίζουμε διαφορετικά θέματα. Φυσικά όμως θα υπάρξουν συνεργασίες των δύο συλλόγων.
– Ο κόσμος πίνει κρασί; Πώς πάει η δική σου δουλειά;
Πάντα θα πίνουμε κρασί. Έχει αυξηθεί όμως η κατανάλωση στα σούπερ μάρκετ. Οι άνθρωποι κάθονται περισσότερο στο σπίτι και ανοίγουν ένα μπουκάλι κρασί. Αγοράζουν περισσότερο ή πολύ φτηνά ή πολύ ακριβά κρασιά.
– Ένα συμπέρασμα;
Από εμάς ξεκινάνε όλα. Από την ψυχή μας, το μυαλό μας, την καρδιά μας. Αξίζουμε την εκάστοτε Κυβέρνηση και Δημοτική Αρχή που έχουμε.
Ο Εμπορικός και Επαγγελματικός Σύλλογος Νέας Ερυθραίας
Ευκαιρία για τη γνωριμία μας με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Επαγγελματικού Συλλόγου Νέας Ερυθραίας, Δημήτρη Φαφαλιό, ήταν η επιβολή τέλους στις διαφημιστικές πινακίδες και στις ταμπέλες των καταστημάτων της Νέας Ερυθραίας και η διαμαρτυρία τους ως προς την εφαρμογή του μέτρου, έξω από το Δημαρχείο Κηφισιάς, πριν από ενάμισι περίπου χρόνο.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου κ. Φαφαλιός είχε πει τότε στον Δήμαρχο Κηφισιάς Γιώργο Θωμάκο, ότι η επιβολή τέλους στις επιγραφές δήλωσης άσκησης επαγγέλματος είναι παράνομη και ως τέτοια δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Η κινητοποίηση ήταν μεν συμβολική κατάφεραν όμως να φέρουν το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο όπου και βρέθηκε μια μέση λύση.
Πριν λίγες μέρες μιλήσαμε με τον πρόεδρο του Συλλόγου για τα θέματα που απασχολούν τους μικροεπαγγελματίες, γιατί τέτοιοι ως επί το πλείστον είναι οι καταστηματάρχες της Νέας Ερυθραίας αλλά και για την ίδρυση του Συλλόγου.
Ο Εμπορικός και Επαγγελματικός Σύλλογος Νέας Ερυθραίας λοιπόν πρωτοϊδρύθηκε το 1994, έπεσε σε κάποια απραξία και επανασυστάθηκε το 2004. Από τότε λειτουργεί ανελλιπώς και μάλιστα τον Μάρτιο του 2019 πρόκειται να γίνουν εκλογές για ανάδειξη καινούργιου Διοικητικού Συμβουλίου, το πέμπτο στη σειρά από την αρχή της λειτουργίας του.
Ο Σύλλογος αποτελείται από 160 ενεργά μέλη μικρομεσαίους αυτοαπασχολούμενους της Νέας Ερυθραίας και ανήκει από το 2010 στην ΟΒΣΑ (Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας) αλλά φυσικά και στη ΓΣΕΒΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος) από την ίδρυσή του.
Βασική μας ερώτηση οι εκπτώσεις και πώς ανταποκρίνεται η αγορά της Ν. Ερυθραίας σε αυτές. Με λύπη ακούσαμε το αναμενόμενο ότι η κίνηση στα εμπορικά καταστήματα της περιοχής είναι πολύ πεσμένη, γύρω στο 30% από την περσινή χρονιά. Αυτό βέβαια οφείλεται και στο γεγονός ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων των καταναλωτών έχει ξοδευτεί στην εορταστική περίοδο και στις περίφημες τεχνητές δράσεις τύπου Black Friday, όπου δημιουργούνται κάποιες πιέσεις για αγορά κυρίως καταναλωτικών αγαθών που δεν είναι άμεσης προτεραιότητας. Ο κ. Φαφαλιός τόνισε ότι αυτού του τύπου οι δράσεις εξυπηρετούν κυρίως τις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων και ουσιαστικά στραγγαλίζουν τους μικρομεσαίους επαγγελματίες.
Αναπόφευκτα η συζήτηση πήγε στο πόσο δύσκολο είναι να τα βγάλουν πέρα οι μικροεπαγγελματίες την περίοδο της κρίσης, με τα υπέρογκα ποσά που ζητούνται για φόρους και ασφαλιστικά. Πρακτικές που οδηγούν τα μαγαζιά να κλείνουν, να αλλάζουν χρήσεις και ιδιοκτήτες και να ξανακλείνουν.
Η Νέα Ερυθραία όμως από την άλλη έχει κατακλυστεί από καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Τάση που όπως ανέφερε ο κ. Φαφαλιός δεν είναι πρόσφατη αλλά είχε φανεί ήδη από το 2002, επί δημαρχίας τότε Δημήτρη Μπουρίκα. Σύμφωνα με τον σημερινό πρόεδρο, ο τότε πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, Νίκος Κάνιος είχε προβλέψει την επερχόμενη θύελλα και αν και ο Σύλλογος είχε προσπαθήσει να αποτρέψει αυτό το κύμα, δυστυχώς η νοοτροπία που είχε περάσει τότε στο Δημοτικό Συμβούλιο ήταν «καλύτερα να έχουμε τέτοια κέντρα δίπλα μας, για να ξέρουμε πού βρίσκονται τα παιδιά μας».
Η συγκέντρωση τόσων καταστημάτων ψυχαγωγίας αποτρέπει την κίνηση στην αγορά, αφού όπως ανέφερε ο κ. Φαφαλιός είναι γνωστό ότι εκεί που διασκεδάζεις δεν ψωνίζεις, κάτι που αποδείχτηκε και στην πράξη. Σήμερα στο εμπορικό κέντρο, που είναι στην πλατεία Μικρασιατών δεν υπάρχει σχεδόν κανένα εμπορικό κατάστημα.
Άλλο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι μικροεπαγγελματίες είναι η εκδίωξή τους από τον οικιστικό ιστό και η δημιουργία εμπορικής ζώνης στους άξονες των οδών Ελ. Βενιζέλου, Χαρ. Τρικούπη, Πεντέλης αλλά και Τατοΐου. Με αυτό τον τρόπο κλείνουν τα μικρά παραδοσιακά μαγαζιά και ήδη βλέπουμε να ανοίγουν μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις σε αυτούς τους άξονες.
Στη Νέα Ερυθραία παλιά υπήρχαν αρκετοί μικροβιοτέχνες οι οποίοι σιγά σιγά εξαφανίστηκαν αφού δεν υπήρξε σχεδιασμός για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Το 2000 περίπου είχε υπάρξει κάποια πρόταση για να γίνει κάποιο βιοτεχνικό πάρκο στις παρυφές της πόλης, πρόταση που δυστυχώς δεν ευδοκίμησε και αυτό γιατί τότε είχε δημιουργηθεί το Βιοτεχνικό Πάρκο της Κηφισιάς.
“Έτσι λοιπόν σήμερα στην πόλη δεν βρίσκεις κανέναν τεχνίτη και για την οποιαδήποτε ανάγκη πρέπει να πας αλλού”, μας είπε προβληματισμένος ο Δημήτρης Φαφαλιός. Αυτά και πολλά άλλα συζητήσαμε με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Επαγγελματικού Συλλόγου Νέας Ερυθραίας στο κατάστημά του, στην οδό Βάρναλη, στη καρδιά του εμπορικού κέντρου της περιοχής.
