Κηφισός, το δικό μας ποτάμι

Κηφισός 2

Η Κηφισιά διαθέτει το δικό της ποτάμι.  Όπως διαθέτουν οι περισσότερες σπουδαίες ευρωπαϊκές πόλεις. Ένα ποτάμι όχι ολόδικό της για να πούμε την αλήθεια, αφού πηγάζει από την Πεντέλη και την Πάρνηθα για να καταλήξει στο Φάληρο. Ένα ποτάμι 27 χιλιομέτρων που χωρίζει την Αθήνα στα δύο. Ή θα την χώριζε εάν δεν είχε εγκιβωτιστεί  για να περάσει από πάνω του η Εθνική Οδός. Υπάρχουν όμως  ακόμα κάποια κομμάτια του που μας θυμίζουν ότι ο Κηφισός δεν είναι λεωφόρος αλλά ποταμός.

Στην Κηφισιά βρίσκεται ένα από αυτά. Ένα μέρος που μοιάζει πολύ με άλλα ποτάμια, για  χάρη των οποίων είμαστε πρόθυμοι να ταξιδέψουμε προκειμένου να έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε μια βόλτα στις όχθες τους.

Στο τέλος της οδού Μυρτιάς, στη Νέα Κηφισιά, αφού ο «ταξιδιώτης» περάσει σημεία του δρόμου για τα  οποία αμφιβάλλει αν θα τον οδηγήσουν σε ασφαλές μέρος κι εφόσον φυσικά δεν έχει βρέξει πρόσφατα, καταλήγει σε ένα χωμάτινο δρομάκι, όπου θα πρέπει να αφήσει το αυτοκίνητό του λίγο πιο πάνω σε ένα πλάτωμα και να αποφασίσει να συνεχίσει με τα πόδια.

Και η τόλμη του επιβραβεύεται σχεδόν αμέσως.  Τεράστια πλατάνια, γυμνά από φύλλα την εποχή αυτή, τα οποία όμως έχουν στρώσει ένα παχύ ευχάριστο στρώμα με φύλλα στο έδαφος, αγκαλιάζουν ένα ποτάμι το οποίο τρέχει με ορμή σαν να βιάζεται να φτάσει στη θάλασσα. Λίγοι οι τυχεροί που γνωρίζουν το μέρος και απολαμβάνουν τη βόλτα τους εκεί με ποδήλατα ή με τα πόδια μια ηλιόλουστη Κυριακή. Θα μπορούσε όμως να είναι πολλοί.  Και θα μπορούσε η ομορφιά αυτή να μην είναι κρυμμένη αλλά να επιδεικνύεται με καμάρι, καλώντας κόσμο στην Κηφισιά, στις όχθες του Κηφισού.

Βενιώτης
Ο Κώστας Βενιώτης με την Αστερία Καραδήμα μέλη της Ατραπού

Στη δική μας βόλτα ξεναγός ήταν ο Κώστας Βενιώτης  μέλος του συλλόγου “Ατραπός Κηφισιάς”, ο οποίος έχει αναλάβει πολλές δράσεις και συμμετέχει σε σχήμα που διεκδικεί από το Πράσινο Ταμείο πόρους, προκειμένου να αναδείξουν και να προστατέψουν τον Κηφισό ποταμό. Εισηγητής της πρότασης που κατατέθηκε στις 14 Φεβρουαρίου είναι ο Φάρος Ελπίδας, ο οποίος διαθέτει την εμπειρία για εκπόνηση παρόμοιων έργων.

«Εμείς πιστεύουμε στην αλληλεγγύη και δεν υπάρχει μεγαλύτερη αλληλεγγύη από την προστασία του περιβάλλοντος για τώρα και για το μέλλον», μας είπε ο Κώστας.

Σύμμαχος στο έργο τους και ο δήμαρχος Κηφισιάς, Γιώργος Θωμάκος, ο οποίος υποστηρίζει την πρόταση, ενώ υπάρχει και θετική απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο.

«Ακόμα κι αν δεν εγκριθούν οι προτάσεις μας, εμείς θα κάνουμε έργο στον ποταμό», ανέφερε, «όπως όμως είναι φανερό, θα είναι πολύ μικρότερης κλίμακας αν δεν υπάρχουν οι αναγκαίοι οικονομικοί πόροι».

Συχνά εθελοντές καθαρίζουν το ποτάμι και ανεβαίνουν την κοίτη του προκειμένου να απομακρύνουν σκουπίδια. Σκουπίδια που κάποιοι αφήνουν όταν πηγαίνουν να χαλαρώσουν απολαμβάνοντας την ομορφιά του, σκουπίδια που κατεβάζει μαζί με το νερό του από τα διάφορα μέρη που περνάει.

Προβληματισμένος ήταν ο ξεναγός μας σχετικά με την ποιότητα του νερού και από τα πρώτα πράγματα που θα κάνουν εάν εγκριθεί η χρηματοδότηση είναι να γίνουν μετρήσεις της ποιότητας των υδάτων, δεδομένου ότι υπάρχει και το φαινόμενο με τον Ασωπό ποταμό, μολυσμένου με καρκινογόνες ουσίες. Κανείς δεν γνωρίζει σε τι κατάσταση είναι τα νερά του Κηφισού, αν και  στα νερά του έχει διαπιστωθεί ότι φιλοξενεί πλάσματα του νερού όπως  ψαράκια, καβούρια και καραβίδες του γλυκού νερού.

Μερικά  καλαθάκια για σκουπίδια κρίνονται απαραίτητα, μήπως και αποφευχθεί όποιος πάει για πικ νικ να αφήνει τα μπουκάλια από τις μπύρες του και χαρτιά από τα σάντουιτς πεταμένα ανάμεσα στα πλατανόφυλλα.  Επίσης, παρά τη διάθεσή μας να μιλήσουμε σε κάποιο παγκάκι με τον εκπρόσωπο της Ατραπού, αυτό δεν ήταν εφικτό, αφού παγκάκι δεν υπήρχε, ενώ και τα κλαδιά από τα δέντρα ήταν αρκετά λεπτά για να παρέχουν ξεκούραση.

Θα μπορούσε ίσως να πει κανείς ότι παγκάκια και σκουπιδοτενεκέδες αλλοιώνουν τη φυσική ομορφιά.  Η άλλη όψη όμως είναι ότι μας επιτρέπουν να την απολαύσουμε.  Χώροι που να ταιριάζουν με το περιβάλλον για πικ νικ, όπως υπάρχουν σε πολλά μέρη του κόσμου, που οι άνθρωποι απολαμβάνουν τη φύση, έχοντας τη δυνατότητα ακόμα και να ψήσουν σε ελεγχόμενο χώρο το φαγητό τους και κάποιο παγκάκι με τραπέζι για όποιον θέλει να ξεκουραστεί, μάλλον θα ήταν πιο ευπρόσδεκτοι από τα διάσπαρτα σκουπίδια.

Σαν στοιχειωμένο κρέμεται και ένα γεφυράκι που πλέον δεν μπορεί να περάσει κανέναν από την άλλη όχθη, σαν να καλεί την καλή νεράιδα να το μεταμορφώσει και πάλι σε ένα γεφύρι που μπορεί να επιτελέσει το καθήκον του.

Θα φανταζόταν κανείς ότι όλοι θα ήθελαν να μπορέσει να αναδειχτεί ένα τέτοιο μαγικό τοπίο στην πόλη τους, αυτό όμως ίσως να είναι και αναληθές.  Διότι υπάρχουν διάφορα κτίσματα σε διάφορα σημεία της όχθης, χτίσματα που ίσως δεν θα άντεχαν σε μια νομική ή πολεοδομική εξέταση, όπως κάποιο τεράστιο κτίσμα με δρόμο που φτάνει σχεδόν μέχρι την όχθη με άγνωστη χρησιμότητα αυτού. Ίσως να υπάρχουν κάποιοι λοιπόν που θα προτιμούσαν το ποτάμι να παραμείνει ως έχει, κάτι που θα μπορούν να θαυμάζουν μόνοι τους, ιδιωτικά.

Κηφισός 1 αυθαίρεταΔιότι η ανάδειξή του με διάφορα μέσα, διαδικτυακά διαδραστικά παιχνίδια, ντοκυμαντέρ, δράσεις τέχνης, ειδική σήμανση, όπως προβλέπεται στην πρόταση,  θα φέρει κόσμο που θα αναρωτηθεί για την ύπαρξη κτισμάτων τόσο κοντά σε ένα ποτάμι κι αν αυτό είναι κάτι που επιτρέπεται.

Σύντομα θα γνωρίζουμε εάν το Πράσινο Ταμείο θα υποστηρίξει  ότι αξίζει ό,τι έχει απομείνει από τον Κηφισό  να θυμίζει πράσινο και εάν θα υπάρξει χρηματοδότηση για να γίνουν μερικά ελπιδοφόρα σχέδια πραγματικότητα.

Σε κάθε όμως περίπτωση είμαστε όλοι εμείς που μπορούμε να θαυμάσουμε την ομορφιά του τοπίου, που μπορούμε να διεκδικήσουμε να μην αφήνει κανείς τα σκουπίδια του εκεί, που μπορούμε να δείξουμε ότι και στην Αθήνα γνωρίζουμε να σεβόμαστε τα ποτάμια μας. Ότι τελικά ο Σηκουάνας και ο Τάμεσης δεν υπήρξαν ποτέ θεοί, όπως ήταν ο Κηφισός και ως θεός μπορεί να παραμείνει αθάνατος.

Ποιά είναι η Ατραπός

Η “Ατραπός Κηφισιάς” έχει δώσει δείγματα αλληλεγγύης και αποδοτικότητας και στην Κηφισιά αλλά και όπου απαιτήθηκε η βοήθειά της, όπως στις πλημμύρες στη Μάντρα και στις φωτιές στο Μάτι. Επίσης παρέχει τρόφιμα σε πολύ κόσμο που βρέθηκε και βρίσκεται σε ανάγκη.  Όλα τα μέλη της είναι εθελοντές και προέρχονται από πολλές διαφορετικές δημοτικές παρατάξεις και η διοίκησή της χαρακτηρίζεται από δημοκρατικές διαδικασίες.  Πρόκειται για έναν σύλλογο που ξεκίνησε από μια άτυπη ομάδα ανθρώπων που ήθελε να προσφέρει και απέδειξαν ότι μπορούν να παρέχουν σημαντικό έργο. Πρόεδρος είναι ο Γιώργος Μαθόπουλος, ο οποίος ασχολείται ενεργά και στα δημοτικά δρώμενα της πόλης μας. Ο Γιώργος θα μας συνόδευε στη βόλτα μας στον Κηφισό αν δεν αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα υγείας, το οποίο ευχόμαστε να ξεπεράσει και να βρεθεί πάλι κοντά μας.

 

Τα αρδευτικά έργα Μεταξά

Σημαντικό έργο την εποχή της διακυβέρνησης του Ιωάννη Μεταξά, κατοίκου της πόλης μας, ήταν το αρδευτικό σύστημα που δημιούργησε εκμεταλλευόμενος τα νερά του Κηφισού και διέσχιζε τις Αδάμες.  Τα τσιμεντένια αυλάκια επεκτείνονται  αρκετά χιλιόμετρα όχι μόνο στις Αδάμες αλλά κάποια σημεία βρίσκονται και στην απέναντι όχθη, στις Αχαρνές.

Σε πολλά σημεία των Αδαμών αυτό το τσιμεντένιο αυλάκι είναι σκεπασμένο και αναδύεται  αρκετά μέτρα πιο πέρα. Σήμερα το δίκτυο είναι ανενεργό, εύκολα όμως θα μπορούσε να γίνει και πάλι ενεργό.

Κάτοικος της περιοχής μας είχε πει κάποτε πως αν τοποθετούνταν  υδρογεννήτριες στις απολήξεις του αρδευτικού συστήματος που πέφτει στο ρέμα της Χελιδονούς, η παραγωγή ρεύματος θα ήταν τόσο μεγάλη που θα ηλεκτροφώτιζε όλο τον Κηφισό και θα  έδινε ενέργεια σε πολλά σημεία της περιοχής.

ΜεταξάΑλλά αυτά ήταν σκέψεις και ασκήσεις επί χάρτου.  Η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Κηφισιάς εκτελεί αυτή την εποχή αντιπλημμυρικά έργα στην οδό Μυρτιάς, τα οποία συνδέονται με το αρδευτικό σύστημα του Μεταξά, έτσι τα αυλάκι έχουν αρχίσει πάλι να εμφανίζονται.  Όπως μας είπε ο Χάρης Φουρνάρης, κάτοικος της οδού Μυρτιάς, τα νερά της βροχής προκαλούν μεγάλες καταστροφές στην περιοχή και αυτό το έργο ήταν αναγκαίο. Μάλιστα ανέφερε ότι η διοίκηση Θωμάκου έχει κάνει αρκετά εγγειοβελτιωτικά έργα στην περιοχή των Αδαμών, που ήταν εγκαταλελειμμένη.