Στο παγκάκι της Κηφισιάς με τη Λένα Μερίκα
Τη συγγραφέα Λένα Μερίκα συναντήσαμε «διαδικτυακά» – όχι λόγω κορονοϊού αλλά λόγω διακοπών- και μιλήσαμε για το καινούργιό της βιβλίο «Ζωή στα ροζ» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Κέδρος». Η Λένα, συνεργάτης της εφημερίδας μας εδώ και είκοσι χρόνια, μέσα από την τακτική της στήλη σχολιάζει την καθημερινότητα δια στόματος «Φρίξου του Κηφισόγατου». Στη συνέντευξή μας μάλιστα ο Φρίξος σχολιάζει και ο ίδιος το βιβλίο της Λένας.
Φυσικά δεν παραλείψαμε να της ζητήσουμε να καθίσει άνετα στο καθιερωμένο παγκάκι της Κηφισιάς, προκειμένου να μας μιλήσει για τις χρωματικές της προτιμήσεις και όχι μόνο.
– «Ζωή στα ροζ», έχουν τα βιβλία χρώματα;
Όλα τα χρώματα της ίριδας, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στους πάγκους των βιβλιοπωλείων. Βέβαια, εκτός από το εξώφυλλο, ροζ μπορεί να είναι το περιεχόμενο, οπότε μιλάμε για «ροζ λογοτεχνία». Αλλά και μεταφορικά, «la vie en rose» είναι μια ζωή χαρισάμενη, βιωμένη μέσα σ’ ένα πέλαγος ερωτικής ευτυχίας, σύμφωνα με την Εντίθ Πιαφ. Και βέβαια, δεν αφορά μόνο τα κορίτσια. Φυσικά, ο τίτλος μπορεί να κρύβει και μια πλάγια ειρωνεία …
– Ο Μίλτος και η Θεοδώρα ξαναχτυπούν σε ένα βιβλίο για τη μάχη των φύλων. Μεταξύ τους διεξάγονται μάχες;
Συνεχείς και ακατάπαυστες. Διεκδικούν ο καθένας για τον εαυτό του τον τίτλο του Σέρλοκ Χολμς, υποβιβάζοντας τον άλλο σε Γουότσον, απλό βοηθό του δηλαδή στην εξιχνίαση σκοτεινών υποθέσεων. Βέβαια, τελικά μόνο μέσα από τη συνεργασία τους – ο καθένας μέσω της δικής του προσέγγισης, με τις δικές του δεξιότητες, ενωμένοι – καταφέρνουν να φτάσουν στο ποθητό αποτέλεσμα. Κοινώς, μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε.
– Όλοι λένε ότι οι νέοι δεν διαβάζουν. Ως συγγραφέας εφηβικής λογοτεχνίας, αισθάνεστε ότι το κοινό σας μειώνεται;
Βέβαια, αισθητά, όπως γενικά μειώνεται το αναγνωστικό κοινό για κάθε κατηγορία βιβλίων, άλλωστε. Είναι λογικό και αναμενόμενο, σε εποχές οικονομικής κρίσης, να δίνεται προτεραιότητα σε άλλες ανάγκες, πιο άμεσες.
– Συνήθως στα βιβλία σας εστιάζετε σε επίκαιρα θέματα. Σε αυτό το βιβλίο μιλάτε για κάτι διαχρονικό «η σύγκρουση αρσενικού – θηλυκού δεν έχει τέλος» ή επίκαιρο;
Μα είναι και διαχρονικό και επίκαιρο, αφού η σύγκρουση δεν έχει τέλος. Το βλέπουμε ανάγλυφα άλλωστε στη σύγκρουση Μίλτου-Θεοδώρας – καμιά σύγκριση βέβαια με τη σύγκρουση άλλων εποχών!
– Οι ήρωές σας αντιμετωπίζουν πάντα με χιούμορ τις καταστάσεις. Ταιριάζει το χιούμορ στα πραγματικά σοβαρά θέματα;
Δεν υπάρχει «σοβαρό» θέμα που να μην επιδέχεται προσέγγιση μέσα από μια λοξή, χιουμοριστική ματιά. Συχνά μέσω του χιούμορ εκφράζονται οι μεγαλύτερες αλήθειες!
– Τι έδωσε το έναυσμα για το συγκεκριμένο βιβλίο;
Αφ’ ενός η διαμονή μου για μεγάλα χρονικά διαστήματα στην ελληνική επαρχία τα τελευταία χρόνια, όπου είχα την ευκαιρία να ακούσω τραγικές για τη θέση των γυναικών ιστορίες από τα παλιά τα χρόνια, αφ’ ετέρου ο καθημερινός μου βομβαρδισμός με ειδήσεις της επικαιρότητας, βλ. π.χ. το κίνημα «me too». Οποιαδήποτε σύγκριση της σημερινής θέσης της γυναίκας, βέβαια, με αυτήν άλλων εποχών, θα αποτελούσε ιεροσυλία. Ωστόσο, κάποια θεματάκια, που θα μπορούσαν να προβληματίσουν τον σημερινό έφηβο, εξακολουθούν να υφίστανται – όχι κατ’ ανάγκην στη γνωστή, πεπατημένη κατεύθυνση …
– Τι θα έλεγε ο «Φρίξος ο Κηφισόγατος» για το τελευταίο σας βιβλίο;
Εγώ από τη «Ζωή στα ροζ» αισθάνομαι ριγμένος,
αγρίως εξαπατηθείς, βαθιά προσβεβλημένος.
Ως γνήσιος προοδευτικός, αιθεροβάμων γάτος
και ένθερμος φεμινιστής, αφυπνισθείς προσφάτως,
ισότητα διεκδικώ, οργίλος κι ορεξάτος.
Από διακρατικούς θεσμούς δοτών και ημετέρων
τη σύνταξη ανύπανδρων στο ράφι θυγατέρων
θα διεκδικήσω και για μας, τους άγαμους τους θύτες,
αγρότες, μαγαζάτορες, μπαρόβιους ισοβίτες.
Τώρα που έγινε τζαμί – ντροπή στον κόσμον ούλο! –
φιρμάνι θ’ αναρτήσω στης Αγιά Σοφιάς τον τρούλο:
Δεν είναι δίκαιο, σύντροφοι, μπαρουφικοί και κνίτες,
οι νιές να παίρνουν ισοβίως μια προίκα στο μπαούλο
κι εμείς οι φλώροι ομορφανιοί να παίρνουμε τον πούλο!
– Μια μανία την έχουμε στις συνεντεύξεις μας με τα παγκάκια. Έχει εκτυλιχτεί κάποια σκηνή από βιβλίο σας σε παγκάκι; Έχετε γράψει ποτέ σε παγκάκι;
Γράφω συστηματικά σημειώσεις στο αγαπημένο μου παγκάκι στις παρυφές της λαϊκής αγοράς, περιμένοντας τον άντρα μου να επιλέξει φρούτα. Έχω πάντα στην τσάντα μου ένθετα εφημερίδων ή βιβλία, που τα ανασύρω όποτε χρειαστεί να περιμένω, καθισμένη κατά προτίμηση σε κάποιο παγκάκι. Σε ένα παγκάκι μιας γερμανικής πόλης εκτυλίσσεται και μια πολύ σημαντική για την πλοκή της ιστορίας σκηνή του βιβλίου μου «Αγάπες τηγανητές» (στις σελ. 102-106), όπου η ανιψιά μιας κάπως στριφνής «γεροντοκόρης» προσεταιρίζεται τον μέλλοντα σύζυγο της θείας της μέσα από την ανταλλαγή γκουρμέ συνταγών και γαστριμαργικών υποσχέσεων. Για την ιστορία να προσθέσω ότι οι προσπάθειές της ηρωίδας μου έχουν αίσιο, ορεκτικό τέλος!
Η Λένα Μερίκα γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε Oικονομικά στη Βιέννη και εργάστηκε είκοσι τρία χρόνια στον ιδιωτικό τομέα.
Στον χώρο της λογοτεχνίας για παιδιά και νέους πρωτοεμφανίστηκε το 1999 με δύο συγχρόνως βιβλία, βραβευμένα από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει δεκαεφτά μυθιστορήματά της για εφήβους και δύο για ενήλικες, οχτώ εικονογραφημένα παραμύθια, μία συλλογή διηγημάτων και πολυάριθμα διηγήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά και συλλογικές εκδόσεις.
Aπό το 2000 ως σήμερα, στην εφημερίδα Κηφισιά, από τη στήλη του γάτου Φρίξου σατιρίζει έμμετρα την επικαιρότητα. Επίσης, έχει γράψει θεατρικά έργα και σενάρια.
Τα έργα της, που ξεχωρίζουν για τον χιουμοριστικό και ανάλαφρο (αλλά όχι «ελαφρό») τρόπο γραφής τους, έχουν σχεδόν στο σύνολό τους αποσπάσει τιμητικές διακρίσεις, με κορυφαία τη βράβευση της συγγραφέως από την Ακαδημία Αθηνών – Bραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας του Iδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη, 2004.
