Ηθικός και ανθρώπινος στο πνεύμα

Στις ανταγωνιστικές κοινωνίες της δικτατορίας των αγορών δεν παύει να αναπτύσσεται ο πνευματικός πολιτισμός

που οπωσδήποτε έχει διαφορετικό και βεβαίως αντιθετικό χαρακτήρα απ’ αυτόν του κυνηγητού των υπερκερδών και των θανάσιμων για τους λαούς νόμων της υπεραξίας του κεφαλαίου και της στρατικοποίησης της οικονομίας. Σε αυτές τις συνθήκες η καλλιτεχνική και πολιτισμική παρέμβαση του έργου του David Bowie εκτιμήθηκε συνολικά σαν δημιουργική δύναμη στο επίπεδο της ηθικής και αισθητικής ανάπτυξης της κοινωνίας των ανθρώπων και του πνευματικού τους πολιτισμού.

Ο απολογισμός της ζωής του, από το 1947 που γεννήθηκε μέχρι τη Δευτέρα 10 Ιανουαρίου 2016 που ο καρκίνος έσβησε τη ζωή του, συνολικά, χωρίς να στεκόμαστε σε μονόπλευρες προσωπικές λεπτομέρειες, αποτελεί ένα ανεπτυγμένο, σύνθετο, δημιουργικό και πολύπλευρο αισθητικό έργο μιας τέτοιας κοινωνικής αναγωγής που χρειάζονται τουλάχιστον οι νεολαίοι όλου του κόσμου και οι λάτρες της λυρικής και μουσικής έκφρασης στον επίμονο αγώνα επιβίωσής τους και ανάπτυξης της προσωπικότητάς τους.

Ίσως όσοι δεν γνώρισαν το καλλιτεχνικό έργο του David Bowie να εκπλήσσονται με το παγκόσμιο ενδιαφέρον και την έκφραση λύπης των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο για τον πρόωρο χαμό του, αλλά και την αγιοποήησή του από τα ΜΜΕ όλων των χωρών, εικονογραφώντας την καλλιτεχνική του παρέμβαση και πνευματική του κληρονομιά.

Τα ΜΜΕ όλου του κόσμου τονίζουν ιδιαίτερα τη σημασία του έργου του David Bowie στη θρυλική δημιουργία ενός μετασχηματισμού του κόσμου, που οπωσδήποτε χρειάζεται μια νεα πνευματική και διαρθρωτική αναδιοργάνωση. Αυτό είναι το συγκεντρωτικό μήνυμα και το ρητό του έργου του όπως το εκφράζει η λυρική και η μουσική διακήρυξή του, βλέποντας κανείς την ουσιαστική κοινωνική ωφελιμότητα που πηγάζει από το έργο του.

Προσέχω να μην υπερβάλλω στην αφομοίωση του έργου του καλλιτέχνη, που από μικρά παιδιά, μαθητές του δημοτικού σχολείου, οι δύο μου γιοι από το 1972 με είχαν μυήσει στη μουσική του, με το δεύτερό του άλμπουμ «The rise and fall of Ziggy Stardust and the Spiders from mars». Ο David Bowie είναι εξίσου μεγάλος σαν τους άλλους θρύλους του σύγχρονου μουσικού κόσμου Elvis Presley, Bob Dylan, John Lennon και άλλους, αλλά ανάμεσα σε αυτούς ξεχωρίζει σαν τον Νovalis της ποίησης και τον Bertolt Brecht του θεάτρου.

Ανάμεσα στα κείμενα από τον παγκόσμιο τύπο που διαβάζω τώρα να μνημονεύουν τον David Bowie, διακρίνω εκείνο του Σουηδού σοσιαλδημοκράτη σχολιαστή Göran Greider, που γράφει πως ο «David Bowie άλλαξε τον κόσμο». Και πολλοί άλλοι γράφουν πως «ο κόσμος θα ήταν ένας άλλος χωρίς τον Bowie». Εγώ λέω πως ήταν καθοριστική η μοναδική του παρέμβαση στην εξέλιξη της παγκόσμιας μοντέρνας δημοφιλούς μουσικής. Με τον δίσκο του «Heroes» του 1976 ενθαρρύνει ο David Bowie τον καθένα από εμάς να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας, έστω και μια ημέρα, ουσιαστικά την κάθε ημέρα, «We could be heroes. Just for one day». Πάντα νέος έζησε και πέθανε νέος, μέχρι τις τελευταίες ώρες που έφυγε καταδικασμένος στο κρεβάτι του πόνου να τραγουδά τους αριστουργηματικούς ήχους του τελευταίου του άλμπουμ, που κυκλοφόρησε μόλις δύο ημέρες πριν σβήσει από τη ζωή, με το αιώνιο του σύνθημα «να γκρεμίζουμε καθημερινά τείχη που η αντίδραση του συντηρητισμού πέρα από παρατάξεις, μονοπώλια και πολυεθνικά τραστ, κατεστημένα και συντηρητικά κόμματα ορθώνουν συνεχώς ανάμεσά μας».

Η διάρθρωση και η δομή της κοινωνίας και του πολιτισμού, η συμμετοχή του καθημερινού ανθρώπου στην πραγμάτωση και δράση ήταν ο τρόπος ζωής του. Μια αναγκαιότητα σκόπιμη και αποτελεσματική στο σύνολό της ήταν όλη η ζωή του David Bowie, παραβλέποντας προσωπικές ανθρώπινες αδυναμίες και προσωπικές λεπτομέρειες, αφού το συνολικό κριτήριο διαμορφώνει τελικά το αληθινό σε πάντα νέες συνθήκες της κοινωνίας και του πνευματικού κόσμου, καθημερινά σαν ήρωας της διεξόδου να γκρεμίζεις τείχη του αδιέξοδου.